THANH TRIỀU – NGÔI CHÙA CỔ 200 NĂM Ở CAM LÂM KHÁNH HOÀ
Chùa Thanh Triều là một trong những dấu tích người xưa khai phá vùng đầm Thuỷ Triều. Thủy Triều được nhắc đến chính là Đầm Thủy Triều nằm sâu trong vịnh Cam Ranh về phía Bắc, xét về hành chính thuộc huyện Cam Lâm và một phần thành phố Cam Ranh.
Chùa Thanh Triều (hay còn gọi là Chùa Ông, đền thờ Quan Thánh) được xây dựng từ năm 1819 (Kỷ Mão) đã được tỉnh Khánh Hòa xếp loại di tích văn hóa lịch sử cấp Tỉnh do một số người Việt gốc Hoa đứng lên xây dựng, để thờ Quan Thánh Đế quân, vị thánh được thờ ở nhiều nước phương Đông, có sự giao thoa, tiếp biến với văn hóa Trung Hoa như: Nhật Bản, Triều Tiên, Việt Nam… Ngài biểu tượng cho nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, cho lòng danh dự, dũng cảm trung thành. Ngoài ra, di tích còn thờ tướng quân Châu Xương và hoàng tử Quan Bình.
Vó cá thả trong đầm 
Đầm Thuỷ Triều là một đầm nước mặn rộng lớn nằm phía sau lưng những đồi cát trắng phía sau lưng bán đảo Cam Ranh. Độ sâu dao động từ 3 đến 7 mét tuỳ vị trí. Diện tích đầm tự nhiên vào khoảng 12.000ha. Đáy đầm có khoảng 1500 loại thủy sinh cư trú. Như cái tên đầm cũng đã nói lên sự hình thành của nó. Đầm lầy có thể xuất hiện ở ven biển hoặc ở cửa sông, khi mà những vùng sát biển, nơi thường có nước biển lên xuống theo thủy triều và các loài cây nước mặt phát triển mạnh tạo nên đầm lầy. Xét theo độ mặt cửa nước người ta có đầm lầy nước ngọt, lợ và đầm lầy nước mặn. Thủy Triều là đầm lầy nước mặn ven biển. Đầm nước mặn này có rất nhiều loại hải thủy sản quý hiếm và bổ dưỡng, trong đó nổi tiếng và được ưa chuộng vẫn là sò huyết Thủy Triều
Nằm ẩn mình dưới những tán xoài già ven đầm Thủy Triều, Cam Hải Đông, Cam Lâm có một ngôi chùa hơn 200 năm tuổi.
Được tỉnh Khánh Hòa công nhận di tích cấp tỉnh, chùa thờ Quan công được cho là người hoa xây dựng trong quá trình đi biển giao thương. Trên địa bản tỉnh Khánh Hòa có một vài ngôi chùa tương tự.
Các hạng mục, công trình kiến trúc của chùa Thanh Triều gồm: Nghi môn, miếu Sơn Lâm, Tiền đường và Chính điện, tọa lạc trên một khuôn viên có tổng diện tích 1.730m2, với không gian, cảnh quan thoáng đãng, cây cối rợp bóng mát ven đầm Thủy Triều.
Hiện chùa vẫn mở cửa và được một số người dân địa phương tới lui thăm nom một số ngày lễ, tết.
Chùa Thanh Triều có thể xem là một trong những minh chứng lâu đời của di dần đến khu vực đầm Thuỷ Triều huyện Cam Lâm Khánh Hoà như đã mô tả trong bài viết: Đầm Thuỷ Triều.
Câu truyện về sự khai phá vùng đất quanh đầm Thuỷ Triều – Làng Thuỷ Triều nay thuộc xã Cam Hải Đông
Trong nhân dân truyền miệng kể về câu chuyện đời xưa khám phá và chinh phục khu vực đầm này thế này: Cho đến cuối thế kỷ thứ 19, đầu thế kỷ 20, trên vùng đất Cam Ranh, Cam Lâm nói chung, Thủy Triều nói riêng dân cư sinh sống thưa thớt. Riêng ở vùng quanh đầm Thủy Triều ban đầu chỉ có một số chừng vài chục người đã vào đây sinh sống với nghề chính là khai thác, đánh bắt thủy sản. Điểm đến đầu tiên Vũng Bùn (xóm 4, Thủy Triều, Cam Hải Đông ngày nay).
Khi ông cha họ [Những người dân hiện đang sống ở quanh đầm thuộc xã Cam Hải Đông – Cam Lâm] đi ven biển vào đến Bãi Dài [Phía Bắc bán đảo Cam Ranh] thì phát hiện vùng đất này có nước ngọt ven biển. Ở Bãi Dài bây giờ không khó để chúng ta thấy những giếng nước ngọt đào tầm 2 – 4 m trên bờ biển. Chính vì lý do này khiến họ chọn Bãi Dài là điểm dừng chân khi di chuyển từ phía Bắc vào Nam. Không chỉ có nước ngọt, biển ở đây cũng rất nhiều tôm cá. Đất lành chim đậu, dần dần bên vùng đất quanh đầm Thủy Triều đã hình thành làng xóm. Những địa danh buổi ban đầu khẩn hoang, dựng thôn, lập xóm, thường được người dân lấy đặc điểm mộc mạc vốn có ở chung quanh để đặt tên riêng cho dễ nhớ.
Một thời gian họ sinh sống ở ven biển bằng nguồn nước ngọt dồi dào và nguồn thủy hải sản phong phú. Tiếp sau đó, họ đi sâu hơn vào đất liền thì khám phá ra đầm lầy mà bây giờ gọi là Đầm Thủy Triều. Hải sản ở đây còn rất nhiều và dễ đánh bắt trong đó có sò huyết. Sò huyết ở đây rất dễ đánh bắt bằng tay mỗi khi triều rút. Sau đó, những người dân quyết định vượt đầm để vào sống sâu hơn trong đất liền và bắt đầu trồng dừa, xoài đến tận ngày nay. Đến với Bãi Dài hoặc ngồi trong những quán quanh khu vực Cầu Mới [Cây Cầu bắc qua đầm] bạn sẽ có thể được gặp một người dân địa phương kể lại “hành trình” đến với khu vực đầm này của cha ông họ trong lúc đang say sưa với dĩa sò huyết bổ dưỡng ngay bên cạnh.
Dấu tính của sự di dân vào sống khu vực Thuỷ Triều còn đến nay gồm có: Đình Thuỷ Triều; Chùa Thanh Triều; Chùa Thanh Sơn. Trong đó, Đình Thủy Triều là một ngôi đình cổ, tồn tại cùng với lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Thủy Triều. Đó là một minh chứng cho sự ra đời và phát triển của làng Thủy Triều suốt triều dài lịch sử, trong đó hội tụ hầu như đầy đủ những giá trị mà các bậc tiền nhân sáng tạo ra và lưu truyền lại cho thế hệ mai sau.
Xem thêm: ĐẦM THUỶ TRIỀU VÀ NHỮNG CON SÒ HUYẾT
Các hạng mục, công trình kiến trúc của chùa gồm: Nghi môn, miếu Sơn Lâm, Tiền đường và Chính điện, tọa lạc trên một khuôn viên có tổng diện tích 1.730m2, với không gian, cảnh quan thoáng đãng, cây cối rợp bóng mát ven đầm Thủy Triều.
Ngoài nét đẹp độc đáo về nghệ thuật kiến trúc, chùa Thanh Triều còn bảo lưu được nhiều di vật, cổ vật có giá trị: Ba pho tượng cổ, hoành phi, câu đối, bộ Minh – Kinh Thánh, các bức tranh vẽ, bài văn cúng, nhạc cúng…
Chùa Thanh Triều là một di tích được hình thành sớm trên vùng đất Cam Lâm, được thiết kế theo lối kiến trúc đặc trưng của người Hoa với hai chức năng vừa là nơi sinh hoạt tín ngưỡng thờ tự, vừa là nơi hội quán hội họp của cộng đồng người Việt gốc Hoa ở Cam Lâm. Thông qua lịch sử Chùa Thanh Triều và các di tích của người Hoa ở vùng đất Khánh Hòa đã cho chúng ta hiểu phần nào về lịch sử định cư của người Hoa và các thương cảng buôn bán tấm nập ở ven các con sông, đầm lớn ở trên mảnh đất này. Không chỉ vậy chùa còn lưu dấu sự giao lưu văn hóa Việt – Hoa qua các thời kỳ lịch sử.
Xem thêm những bài viết liên quan khác:
TOP ĐỊA ĐIỂM DU LỊCH Ở CAM LÂM
ĐIỀU GÌ LÀM DU LỊCH KHÁNH HÒA HẤP DẪN?
CHẠM KHÁNH HOÀ 
Bạn phải đăng nhập để bình luận.